T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAÝRESÝ
E. 2016/3882
K. 2017/6192
T. 15.11.2017
* ZAYÝ SEBEBÝYLE ÇEK ÝPTALÝ ÝSTEMÝ ( Davacýnýn Lehtarý ve Hamili Olduðunu Ýleri Sürerek Ýptalini Talep Ettiði Çeklere Dair Bilgileri Mahkemeye Bildirdiði - Davacýnýn Daha Fazlasýný Ýspata Zorlanmasýnýn Zayi Sebebiyle Çek Ýptali Hükümlerinin Uygulanmasýný Ýmkânsýz Hale Getireceði - Dosya Kapsamýnda Davacýnýn Ýddiasýnýn Aksini Kanýtlayacak Somut Bir Delil Bulunmadýðý - Mahkemece Ýptali Ýstenen Çeklerde Davacýnýn Yetkili Hamil Olduðunu Kanýtlayamadýðý Gerekçesiyle Davanýn Reddinin Ýsabetsiz Olduðu )
* YETKÝLÝ HAMÝL ( Zayi Sebebiyle Çek Ýptali Davasýnýn Hasýmsýz Açýldýðý ve Ýptal Talebinde Bulunan Þahsýn Ýspat Etmesi Gereken Hususun Zilyedi Bulunduðu Çekin Rýzasý Hilafýna Elinden Çýkmýþ Olduðu - Ýptal Davasýnda Kesin Ýspat Aranmayýp Çekin Kaybolduðunun "Kuvvetle Muhtemel" Olmasýnýn Yeterli Olduðu - Davacýnýn Davaya Konu Ettiði ve Bilgilerini Sunduðu 21 Adet Çekin Lehtarý ve Yasal Hamili Olduðunun Kabulü Gerekirken Davanýn Reddinin Bozmayý Gerektirdiði )
6102/m.651
ÖZET : Dava, zayi sebebiyle çek iptali istemine iliþkindir.
Mahkemece, iptali istenen çeklerde davacýnýn yetkili hamil olduðunu kanýtlayamadýðý gerekçesiyle davanýn reddine karar verilmiþtir.
Esasen hasýmsýz olarak açýlan bu davada iptal talebinde bulunan þahsýn ispat etmesi gereken husus zilyedi bulunduðu çekin rizasý hilafýna elinden çýkmasýdýr. Ancak, iptal davasýnda kesin ispat aranmayýp çekin kaybolduðunun "kuvvetle muhtemel" olduðunu göstermesi yeterlidir.
Davacý, çeklerin lehtarý ve hamili olduðunu ileri sürerek iptalini talep ettiði çeklere dair bilgileri mahkemeye bildirmiþtir. Davacýnýn daha fazlasýný ispata zorlanmasý, zayi sebebiyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasýný imkânsýz hale getirecektir. Kaldý ki, dosya kapsamýnda davacýnýn iddiasýnýn aksini kanýtlayacak somut bir delil bulunmamaktadýr.
Davacýnýn davaya konu ettiði ve bilgilerini sunduðu 21 adet çekin lehtarý ve yasal hamili olduðunun kabulü gerekirken yazýlý gerekçelerle davanýn reddi isabetsizdir.
DAVA : Hasýmsýz olarak görülen davada 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 10/03/2016 tarih ve 2016/208-2016/180 Sayýlý kararýn Yargýtayca incelenmesi davacý vekili tarafýndan istenmiþ ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiði anlaþýlmýþ olmakla, dava dosyasý için Tetkik Hakimi tarafýndan düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruþma tutanaklarý ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra iþin gereði görüþülüp, düþünüldü:
KARAR : Davacý vekili; müvekkilinin yetkili hamili olduðu, ... Bankasý, ... Þubesine ait, keþidecisi ... Mak. Ýmalat Paz. San. ve Tic. Ltd. Þti. olan 21 adet çeki kaybettiðini ileri sürerek davaya konu çeklerin iptaline karar verilmesini istemiþtir.
Mahkemece tüm dosya kapsamýna göre; keþideci þirketin yetkili müdürü olan davacýnýn davaya konu çeklerin yetkili hamili olduðunu ispat edemediði gerekçesiyle davanýn dava þartý olan aktif husumet yokluðu sebebiyle usulden reddine karar verilmiþtir.
Kararý, davacý vekili temyiz etmiþtir.
Talep, zayi sebebiyle çek iptali istemine dair olup, mahkemece, iptali istenen çeklerde davacýnýn yetkili hamil olduðunu kanýtlayamadýðý gerekçesiyle davanýn reddine karar verilmiþtir. Esasen hasýmsýz olarak açýlan bu davada iptal talebinde bulunan þahsýn ispat etmesi gereken husus zilyedi bulunduðu çekin rizasý hilafýna elinden çýkmasýdýr. Ancak, iptal davasýnda kesin ispat aranmayýp çekin kaybolduðunun "kuvvetle muhtemel" olduðunu göstermesi yeterlidir (6102 Sayýlý TTK. m. 760). Davacý, çeklerin lehtarý ve hamili olduðu ileri sürerek iptalini talep ettiði çeklere dair bilgileri mahkemeye bildirmiþtir. Davacýnýn daha fazlasýný ispata zorlanmasý, zayi sebebiyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasýný imkânsýz hale getirecektir. Kaldý ki, dosya kapsamýnda davacýnýn iddiasýnýn aksini kanýtlayacak somut bir delil bulunmamaktadýr. Her nekadar, karar gerekçesinde davacýnýn keþideci þirketin ortaðý ve yetkilisi olduðu ve çeklerin yasal hamili olduðunu ispat edemediði ifade edilmiþ ise de, davacýnýn ortaðý ve yetkilisi olduðu keþideci þirketten 2014 yýlýnda ayrýldýðý; mahkemece talebin kabulü halinde ilanýn ve kararýn keþidecisi ... Tarým Mak. Ýmalat San. Tic. Ltd. Þti. lehtarý ... olan çeklere dair yapýlacaðý ve zayi kararlarýnýn kesin hüküm teþkil etmediði de gözetildiðinde davacýnýn davaya konu ettiði ve bilgilerini sunduðu 21 adet çekin lehtarý ve yasal hamili olduðunun kabulü gerekirken yazýlý gerekçelerle davanýn reddi doðru olmamýþ, bozmayý gerektirmiþtir.
SONUÇ : Yukarýda açýklanan sebeplerle davacýnýn temyiz itirazlarýnýn kabulüyle kararýn davacý yararýna BOZULMASINA, ödediði peþin temyiz harcýnýn istemi halinde temyiz edene iadesine, 15.11.2017 tarihinde oybirliðiyle karar verildi.